Narcismeblog: “52 weken zonder de narcist” – Week 16: Draai een keer in het rond

Narcisten zijn erg goed in het manipuleren van mensen. Deze week deel ik graag een overzicht van de reacties die een narcist graag inzet om je van de wijs te brengen en te manipuleren.
Narcismeblog: “52 weken zonder de narcist” – Week 15: Vecht niet tegen windmolens

Narcismeblog: “52 weken zonder de narcist”: Week 15: Vecht niet tegen windmolens Vandaag een kort verhaaltje, met een duidelijke moraal. Een tijger en een ezel kijken samen naar een weiland. “Het gras is blauw”, zegt de ezel. “Nee, het is groen.” zegt de tijger. De discussie verhitte en de twee namen het verhaal mee naar de koning van de jungle, Koning leeuw. Daar herhaalden ze hun standpunt. De ezel begon te roepen:”Hoogheid, het gras is blauw en de tijger wil het niet toegeven.” De leeuw antwoordde: “Het is waar, het gras is blauw.” De ezel ging door: “De tijger wil me niet geloven en blijft me tegenwerken, ik wil dat hij gestraft word”. Koning Leeuw verklaarde: “De tijger zal gestrafd worden met 5 jaar stilte.” De ezel was blij en huppelde weg. De tijger accepteerde zijn straf, maar vroeg eerst nog aan de koning: “Majesteit, waarom hebt u me gestrafd het gras is toch groen?” De koning antwoordde: ” het is waar, het gras is groen, maar de straf heeft niets te maken met de kleur van het gras. De straf heeft te maken met de beslissing van een intelligent dier als jij om je tijd te verdoen met het discussiëren met een ezel, en bovendien om mij ermee te komen lastigvallen.” Het ergste verlies van tijd is discussiëren met een overtuigde fanatiekeling die niet geïnteresseerd is in de waarheid of de realiteit, maar enkel in de overwinning van zijn visie en illusies.” Moraal van het verhaal: er zijn mensen die, ongeacht de hoeveelheid bewijs je hen voorlegt, niet de capaciteit hebben om het te begrijpen, anderen die door ego en haat en wrok het niet kunnen aanvaarden. Zij willen enkel gelijk krijgen, zelfs wanneer ze het duidelijk niet hebben. En jij kan dus enkel verliezen wanneer je je energie en tijd in hen steekt. Zij die niet willen luisteren, zullen je boodschap nooit horen en begrijpen. Tot volgende week Jeroen
Narcismeblog: “52 weken zonder de narcist” – Week 14: Verontschuldigingen

Narcismeblog: “52 weken zonder de narcist”: Week 14: Weet je nog hoe een echte verontschuldiging klinkt? Omdat narcistische verontschuldiging ofwel afwezig is ofwel ongemeend is, wil ik een kleine herinnering geven aan wat de elementen zijn waaraan je een oprechte verontschuldiging kan herkennen. Een oprechte verontschuldiging is meer dan alleen de woorden “het spijt me” uitspreken. Het gaat om het erkennen van de fout, het tonen van begrip voor de gevolgen ervan en het nemen van verantwoordelijkheid zonder de schuld op de ander af te schuiven. Een effectieve en eerlijke verontschuldiging voldoet aan een aantal belangrijke criteria. De juiste structuur van een oprechte verontschuldiging Er wordt gesproken vanuit de ik-vormEen oprechte verontschuldiging begint met het erkennen van de eigen rol in de situatie. Dit betekent dat er gesproken wordt vanuit de eigen perspectief en niet probeert de schuld te verdraaien of de verantwoordelijkheid te verplaatsen. Bijvoorbeeld: “Ik heb iets verkeerds gedaan en dat spijt me.” “Ik heb je pijn gedaan door mijn woorden/gedrag, en daar neem ik verantwoordelijkheid voor.” Niet juist is: “Het spijt me dat jij je zo voelt.” Dit impliceert dat de schuld bij de ander ligt en dat hun gevoelens het probleem zijn, in plaats van jouw gedrag. Er wordt gesproken over de eigen ervaring en dadenIn plaats van de ander te betrekken in de schuldvraag, richt een oprechte verontschuldiging zich op wat de persoon heeft gedaan. Het erkennen van de eigen acties en fouten is een essentieel onderdeel van oprecht berouw. Bijvoorbeeld: “Ik heb iets kwetsends gezegd zonder na te denken over hoe dat voor jou zou zijn.” “Ik heb onterecht boos op je gereageerd, en ik zie nu in dat dat niet eerlijk was.” Wat niet juist is: “Ik heb dat zo niet bedoeld.” Dit minimaliseert de impact van je daden en schuift de verantwoordelijkheid weg. Zeg expliciet sorryHet woord “sorry” of “het spijt me” moet in de verontschuldiging voorkomen en oprecht bedoeld zijn. Het moet niet vergezeld gaan van excuses of verklaringen die de verantwoordelijkheid verminderen. Bijvoorbeeld: “Het spijt me dat ik je heb gekwetst.” “Ik bied mijn oprechte excuses aan voor mijn gedrag.” Niet juist is: “Het was als grap bedoeld.” Dit bagatelliseert de pijn van de ander en maakt de verontschuldiging betekenisloos. Erkenning van de impact op de anderEen cruciaal aspect van een oprechte verontschuldiging is het erkennen van hoe hun gedrag of woorden jou hebben beïnvloed. Dit toont empathie en laat zien dat ze begrijpen wat ze fout hebben gedaan. Bijvoorbeeld: “Ik realiseer me dat mijn woorden je verdriet hebben gedaan en dat had ik niet mogen doen.” “Ik snap dat mijn acties ervoor hebben gezorgd dat je je gekwetst en ongehoord voelde.” Wat niet klopt: “Je overdrijft, zo erg was het niet.” Dit negeert de gevoelens van de ander en maakt de excuses ongeldig. Wat is géén oprechte verontschuldiging? Er zijn veel manieren waarop mensen proberen verantwoordelijkheid te ontlopen door hun excuses zo te formuleren dat ze eigenlijk geen echte excuses aanbieden. Dit zijn manipulatieve verontschuldigingen die de ander de schuld geven of de pijn minimaliseren. Enkele voorbeelden: “Sorry dat jij je zo voelt.”Dit is geen oprechte verontschuldiging, maar een manier om de verantwoordelijkheid bij de ander te leggen. “Ik bedoelde het niet zo.”Intentie is minder belangrijk dan de impact. Zelfs als iets niet kwetsend bedoeld was, kan het nog steeds pijn doen. “Het was maar een grap.”Dit bagatelliseert de gevoelens van de ander en neemt geen verantwoordelijkheid voor de opmerking of actie. “Als jij je beledigd voelde, dan spijt me dat.”Dit impliceert dat de ander overdreven reageert, in plaats van dat jij iets verkeerd hebt gedaan. Narcistische mensen zullen (nogmaals, ik weet het, ik zaag) GEEN verantwoordelijkheid nemen, geen inzicht zullen hebben over zichzelf en geen fout kunnen toegeven. Als mensen geen oprechte verontschuldiging kunnen geven, dan is de kans groot dat de situatie weinig tot niet zal veranderen en zich waarschijnlijk zal herhalen in de toekomst. Tot volgende week Jeroen
Narcismeblog: “52 weken zonder de narcist” – Week 13: Seksualiteit en seks

Narcismeblog: “52 weken zonder de narcist”: Week 13: Narcisme en seks? Narcisme en seksualiteit Twee onderwerpen die mij erg interesseren, gezien mijn opleidingen tot psycholoog en seksuoloog. Maar wat is de combinatie tussen beiden een taboe. En ik hou mij niet aan taboes. Alles is bespreekbaar, altijd. Zeker taboes die jaren na een narcistische relatie nog steeds voelbaar zijn, in een nieuwe relatie of daarbuiten. De vernederingen, het gebruikt voelen, het onpersoonlijke… leiden vaak tot traumatische ervaringen. Tot een vervormd beeld van seksualiteit, intimiteit en connectie. Dus. Laat me beginnen met wat vuile woorden. Controle Macht Hard Onpersoonlijk Pijnlijk Gebruiken Niet exact de dirty talk die je gewoon bent (of dat hoop ik toch). Binnen seksualiteit zijn deze begrippen over het algemeen geen winnaars (de BDSM-liefhebbers buiten beschouwing gelaten, maar daarvoor is er wel consent gevonden als koppel.) Ik heb het over seks in narcistische relaties, waarbij één persoon ervan uitgaat dat er oprecht verbonden wordt door seksualiteit en waarbij de ander, de narcist, net niet persoonlijk zal verbinden. Voor een narcist is seksualiteitsbeleving een lustbeleving. Wie de andere persoon is, is weinig relevant. Er is focus op prestatie, op het (perfecte) lijf, op verovering, op grenzeloos zijn. Kussen is bijna robotisch, het voorspel pragmatisch at best. Een stijve hark die een dansje moet opvoeren. Een muzikant die zijn instrument bespeelt maar zonder passie. Mechanisch. Doelmatig. Seks met een narcist is verstoken van echte connectie, er wordt niet gevreeën maar lust beleefd. Er wordt niet in de ogen gekeken, gestreeld of gelachen. Het moet lang, snel en hard. Het dient om mee te stoefen, om een ego te voeden, maar geen ziel (Zonder hier zweverig te willen klinken). Jouw lichaam dient te ondergaan wat de narcist wil beleven, de lust geprojecteerd op jouw lichaam. Bij pogingen om de intimiteit te vergroten, door te kussen, te strelen,…, zal hier hooguit kort worden op ingegaan, meestal met commentaar of een zucht. Er is geen ruimte voor voorspel of naspel, het doel is de seks en de lust op zich, zonder meer. Het zal ook nooit genoeg zijn. Nooit exact wat er gewenst is. Niet extreem genoeg. “Jij geeft je nooit helemaal aan mij” heb ik al meer dan eens gehoord in therapie. Jouw identiteit dient zich te onderwerpen aan die van de partner. Er is geen sprake van versmelting. In deze omstandigheden met iemand vrijen doet iets heel specifiek met je eigenwaarde en zelfbeeld. Het devalueert je. Je begint jezelf te reduceren tot dat lustobject, want dat is waar je beloning voor krijgt. Je begint een afstand te voelen tot je partner, je zal je opwinding minder gaan voelen. Net als alle andere emoties trouwens. Je wordt emotioneel afgevlakt. Je zal minder en minder initiatief nemen, je spontane positieve beleving van seksualiteit zakt weg. Je zal jezelf steeds minder mooi vinden. Seks gaat in de meeste gevallen ook steeds moeilijker gaan omdat je niet oprecht met je gevoel omgaat. Ironisch genoeg krijg je vaak ook nog commentaar dat jij geen moeite meer doet in de slaapkamer. Er kunnen geen complimenten vanaf en seks wordt steeds meer een beladen onderwerp waar grote discussies aan vast hangen. Het concept dat seks een proces is dat moet worden opgebouwd is onaanvaardbaar voor de narcist. Jij denkt dat je seks gewoon niet zo leuk vindt, maar eigenlijk is het zo dat seks met een narcist je afleert om seks met een narcist te hebben. Je lichaam weet wanneer het gebruikt wordt, wanneer het niet gaat over verbinding, maar wel over macht, controle en ego. En dat is nooit een goede basis voor seksualiteit. De gevolgen zijn duidelijk en langdurig. En wanneer je van hem of haar weg bent, zal dit nog meespelen in je zelfbeeld, maar ook in een eventuele nieuwe relatie. Wees niet bang, je leert ook weer om jezelf te hervinden, samen met een goede nieuwe partner en met therapie. Tot volgende week Jeroen P.S. F.Y.I. Gezonde seksualiteit (her)ontdekken is een mix van attent zijn op elkaars lichaam, afgestemd zijn op elkaar en jezelf, de ruimte krijgen om echt te genieten waarbij beide partners even belangrijk zijn. Het is een ontdekkingsreis gebaseerd op nieuwsgierigheid, zachtheid en de tijd nemen.
Narcismeblog: “52 weken zonder de narcist” – Week 7: 4 tips om Valentijn te overleven

Narcisme en Valentijn, een goeie match? Valentijn! Of je nu fan bent van de dag of het een overroepen commerce vindt, het is wel een dag die symbool staat voor romantiek en liefde. In principe draait alles om het tonen van liefde en waardering voor je partner. Mensen staan op die dag graag even stil bij hun relatie. Ze kijken bewuster naar de romantiek in hun leven en hun relatie. In ‘gewone’ relaties, als er al zo iets bestaat, zullen de meeste mensen genuanceerd kijken naar hun partner en hun leuke en minder leuke kantjes. En deze beiden integreren in één persoon. Voor relaties waar narcisme in het spel is… Not so much. Kan een narcist mij graag zien? In narcistische relaties draait het niet om integreren van alle kantjes van de persoon. Een speciale dag vol ‘liefde’ kan deze dag echter een uitdaging vormen. Er is de neiging om relaties te benaderen vanuit het perspectief van wat ze zelf kunnen krijgen, in plaats van wat ze kunnen geven. Het gaat over verwachtingen en noden die eenzijdig ingevuld moeten worden. Jij moet er zijn voor de ander. De dynamiek tussen jullie, het fijn aanvoelen, het liefdevolle is ondergeschikt aan wat hij nodig heeft. Dit wil niet zeggen dat een narcist niet ‘het juiste gedrag’ kan stellen. Integendeel. Er kan een overmatige poging tot liefdesverklaring aan te pas komen. Maar niet omdat die komt uit liefde. Maar omdat de ander weet dat jij er gevoelig aan bent. Als je in een goede periode in je relatie zit, kan dit heel fijn aanvoelen. Maar wanneer de relatie eigenlijk al zijn mankementen vertoont, voelt het geheel oppervlakkig en transactioneel aan. Elke echte intimiteit ontbrekend. Dit betekent dat narcisten meer bezig zijn met het gevolg van hun gedrag op jou, maar niet om omwille van wie jij bent. Dat doet er niet toe. Zolang jij maar de bewondering of erkenning geeft hoe fantastische ze wel zijn. Dus neen, ze zien jou niet graag om wie je bent, maar wel om hoe je hen kan bevestigen in het beeld dat ze hebben van zichzelf. Een wrang gevoel Je kan bij belangrijke dagen zoals Valentijn vaak blijven zitten met een wrang gevoel. Wat bedoeld is als een viering van wederzijdse liefde, kan veranderen in een eenzijdige show waarin de ander de hoofdrol opeist. Geschenken en gebaren zijn vaak bedoeld om indruk te maken op anderen, in plaats van om de partner oprecht blij te maken. Zo kan je je ondergewaardeerd of zelfs genegeerd op dagen zoals Valentijn. Het gaat dan ook niet echt over jou. Zelfliefde versus egoïsme Hoewel zelfliefde wordt gepromoot als een gezond ideaal, is teveel gewoon egoïsme. Het verschil zit in intentie: zelfliefde gaat over jezelf accepteren en koesteren, terwijl egoïsme draait om jezelf verheffen boven anderen. Op Valentijnsdag kan dit tot uiting komen in situaties waarin een narcist zichzelf boven zijn partner stelt, bijvoorbeeld door de dag volledig te richten op wat zij willen in plaats van samen iets speciaals te plannen. Herkenbare patronen van narcisme op Valentijnsdag Hoe om te gaan met narcisme tijdens Valentijnsdag Om Valentijn goed door te komen is het goed om met deze tips aan de slag te gaan: Tot volgende week Jeroen Prossé P.S. oh, ja, hoe lukt het om je netwerk verder uit te bouwen? Heb je na het lezen van deze blog interesse in een gesprek? Maak een gerust afspraak. Wist je dat je ook het gesprek met je kinderen op een positieve en warme manier kan aangaan over het gedrag van de narcist in huis? Je kan meer lezen over mijn kinderboek op www.detweewereldenvankleinebeer.be
Narcismeblog: “52 weken zonder de narcist” – Week 5: The war is won before it is fought.

Huh, oorlog? Ja, oorlog. Oorlog over je innerlijke rust. Oorlog over jezelf kunnen zijn. Oorlog over je vertrouwen. Alles wat je bent, wie je bent ligt onder vuur. Want je bent jezelf aan het opgeven, stukje per stukje. Iedere keer als jouw narcist weer hengelt naar de volgende discussie. Je uitdaagt. Je weer op die plek krijgt mentaal dat jij je kalmte verliest. Dat jij je daarmee weer open zet voor een nieuwe aanval. En weer een stukje van jezelf verliest. Mentaal vechten De oorlog is al gewonnen als je zelf bepaald hoe je op het strijdtoneel verschijnt en met welk doel. Als je wacht op de ander, dan ben je al verloren Narcisme bestrijd je het beste met innerlijke rust. Je verwachten aan het patroon (remember, blog 2: observeer narcisme) is je beste bescherming. Er gaan geen nieuwe trucjes worden gebruikt. Enkel nieuwe variaties op het gekende thema. Zet je mentaal klaar op een confrontatie. Zorg dat jij weet wat jij wil bereiken. Dat doel mag NOOIT zijn, de ander zal veranderen. Dat werkt toch niet! Het doel zal altijd moeten zijn, ik wijk niet van mijn grens, wat de andere doet, moet die weten. Waarom? Omdat je geen invloed hebt op een narcistisch persoon. De enige invloed die je hebt is om niet beïnvloedbaar te zijn. Om niet te zwichten voor de gebruikte tactieken. Door te weten dat die eigenlijk geen macht heeft als jij geen macht geeft. Als jij niet onder de indruk bent van diens tactieken, kan die enkel maar variëren binnen de tactieken die je al kent. En dus verliest de narcist grip op de situatie. En dus verliest die de situatie. En dus, per definitie, win jij. Niet omdat je je punt haalt. Of erkenning krijgt. Of je zin krijgt. Maar omdat narcisme draait rond controle hebben, is jezelf ‘onbeheersbaar maken’ een ideale tactiek. Jij die je mentale rust vindt, is een overwinning. Jij die de storm doorstaat, is een overwinning. Jij die geen controle afgeeft aan de narcist is een overwinning. Ook al krijg je je zin niet. Ja, ook al krijg je je zin niet. Ook al is er nog geen concrete afspraak over een praktische situatie. Ook al ontploft de narcist. De winst zit niet in het veranderen van de narcist of de situatie. De winst zit het in het behouden van jezelf. En dat is onbetaalbaar in the long run. Wat je niet opgeeft, moet je niet opbouwen Alles wat je niet afgeeft aan het overleven met een narcist, moet je niet gaan zoeken en heropbouwen. Alles wat je niet ter beschikking stelt van de narcist geraak je niet kwijt. Dus als jij in de oorlog met een narcist wordt aangevallen, weet dan dat jezelf blijven, rustig en neutraal, het beste wapen is. De narcist kan er niet tegen en zal je niet lang interessant vinden (die leeft van je reactie), maar jij hebt niets moeten opgeven van jezelf om de situatie te overleven. Om af te ronden: ik heb het over tijdens het contact met de narcist. Om de hoek, in je auto, als de deur net toegaat: cry your heart out, schreeuw, wordt boos, verdrietig… Die emoties moeten er wel uit. Maar niet waar de narcist bij is. Tot volgende week Jeroen
Narcismeblog: 52 weken zonder de narcist Week 3: Ben ik het?

“Vraag jij jezelf af of je een narcist bent? Ontdek waarom deze vraag juist bewijst dat je empathisch bent en hoe narcisten manipulatie gebruiken om je aan jezelf te laten twijfelen. Leer hoe zelfreflectie jouw kracht wordt.”
Observeer narcisme. Week 2.

Welkom terug bij week 2! Vorige week ging het over het erkennen van je gevoelens en situatie bij de juiste mensen. Deze week draait het om het gevoel van vastzitten en niet weten wat te geloven of zien.
Vaak wordt je blik gestuurd naar onbelangrijke zaken, waardoor je energie verspilt en niets overhoudt voor jezelf. Toch heb je een keuze. Begin met observeren: wat gebeurt er? Wat doet de narcist? Hoe voel jij je? Welke patronen zie je?
Een belangrijke les: Vertrouw niet op woorden, niet op daden, maar op patronen. Mensen kunnen hun woorden of daden aanpassen, maar patronen onthullen de waarheid. Door te observeren, ontdek je feiten en krijg je duidelijkheid. Dit inzicht helpt je uiteindelijk om jezelf beter te wapenen.
Focus nu op het observeren. Het ‘wat’ is belangrijker dan het ‘hoe’. Het ‘hoe’ komt later. Tot volgende week!